PODR 19 december 2023

Peace On Drugs Radio

Elke dinsdagavond tussen 19:00 en 21:00 is dit unieke programma - live en lineair - te beluisteren via internet.

MP3-speler        Mac-speler

Toelichting bij bronnen:: Hieronder vind je een aantal bronnen die de basis vormen voor de onderwerpen die in de uitzending van vanavond (eventueel) aan bod zullen komen. Een wezenlijk deel van de teksten is hier te lezen, de complete tekst vind je in de orginele bron. Via de groengekleurde linkjes kom je bij de orginele bron. Zie je (...) dan gaat de tekst daar verder of er gaat tekst aan vooraf.

In Breda en Tilburg mogen coffeeshops legaal geteelde wiet verkopen. ‘Dit experiment wordt een succes, kan niet anders’ (trouw.nl) (15 december 2023)

In Breda en Tilburg mogen coffeeshops legaal geteelde wiet verkopen. ‘Dit experiment wordt een succes, kan niet anders’

Coffeeshops in Breda en Tilburg verkopen voor het eerst legaal geteelde wiet. Als het experiment bevalt, kan de illegale achterdeur op slot en worden wiet en hasj gezonder.

Ietwat kwajongensachtig kijkt Willem Vugs omhoog. “De wiet en hasj komen hier een paar keer per dag uit de lucht vallen”, antwoordt de eigenaar van Toermalijn in Tilburg met een glimlach rond de mond. Stom natuurlijk, vraag nooit aan een coffeeshophouder hoe hij aan zijn producten komt. De eerste goochelaar die zijn trucs prijsgeeft, moet ook nog worden geboren. Maar een tipje van de sluier wil Vugs wel oplichten. “Onze branche bestaat al meer dan veertig jaar. We hebben een illegaal systeem ontwikkeld dat feilloos werkt. Er bestaan groothandels voor hasj en wiet, maar ook telers die rechtstreeks aan de coffeeshops leveren.”

Het is waarschijnlijk een van de kromste aspecten van de Nederlandse wetgeving: coffeeshops die een vergunning hebben om dingen te verkopen die niemand in ons land mag produceren. Ze zijn daarom al decennialang aangewezen op smokkelaars of criminelen met een illegale hennepplantage.

Dat werkt natuurlijk niet, zegt de Bredase burgemeester Paul Depla die een herinnering uit zijn Heerlense tijd (2010-2015) ophaalt: “We hadden een jaar waarin we 140 plantages oprolden. Tegelijk gaf ik vergunningen aan coffeeshops die gebruik maakten van de producten die ik op dat moment ruimde.”

Staatstoezicht voor een betere kwaliteit

Depla en zijn Tilburgse collega Theo Weterings zijn aanjagers van de wietproef die vrijdag in beide steden begint en later wordt uitgebreid naar nog eens acht steden. In deze zogenoemde aanloopfase mogen de 19 coffeeshops (11 in Tilburg, 8 in Breda) hun oude producten blijven verkopen. Maar ze nemen ook wiet af bij producenten die onder staatstoezicht werken. In een volgende fase is het de bedoeling dat ze alleen nog maar legale wiet verkopen.

Aandachtig bekijkt Vugs de wietmonsters die hij heeft binnengekregen. De coffeeshophouder en zijn microscoop, ze vormen in de controlekamer boven de zaak een onafscheidelijke twee-eenheid. De kristallen aan de andere kant van de lens kunnen zijn goedkeuring wegdragen, de wiet is niet verontreinigd. Deze controles vormen een continu proces, waarbij Vugs grofweg driekwart van het aangeboden spul afkeurt.

“Het gros van de telers heeft te weinig kennis. Deze mensen weten niet precies wat ze doen, dat geeft gezondheidsrisico’s voor gebruikers. De vraag is wat er gebeurt met de partijen die ik terugstuur. Komen ze terecht in de straathandel? Niemand die het weet.”

Die controles kan hij dadelijk achterwege laten, de staat keurt de legale wiet zelf. Ook het werk in de belendende ruimte, waar drie vrouwen bezig zijn met afwegen, hasj snijden en het draaien van joints, is dan verleden tijd. De telers leveren alles in kant-en-klare porties aan, tot de spacecake aan toe.

Nu is het aan de consument

Vugs noemt de start van het experiment ‘een heuglijke dag’. “Het wordt een succes, dat kan bijna niet anders. Alleen als de consument de legale producten niet omarmt, hebben we een probleem. Maar ik ben hoopvol gestemd over de kwaliteit die de telers zullen leveren.” De diversiteit van het aanbod wordt in het begin nog wel een dingetje, denkt Vugs. “Op mijn menulijst staan vijftig tot zestig producten, waarvan alleen al dertig soorten wiet. Zo ver zijn zij nu nog niet. Daarvoor hebben we voorlopig nog de illegale voorraad.”

Twintig kilometer westelijker kan ook Depla niet wachten. “De coffeeshophouders willen een gewone zaak drijven, net als een caféhouder of kruidenier. Dat kan niet zolang ze met één been in de criminaliteit staan.”

In Tilburg heeft Willem Vugs nog wel een praktische hobbel tijdens deze aanloopfase. Hij mag nog steeds officieel maar een heel beperkte voorraad aanhouden. Aangezien het er in Toermalijn met kilo’s per dag doorheen gaat, komt er nu elke paar uur ‘iets uit de lucht vallen’. “Dus de wagens van de telers kunnen straks gerust op de parkeerplaats blijven staan”, zegt Vugs. 

Experiment ‘Gesloten coffeeshopketen’ in de startblokken | Ministeries | Rijksoverheid.nl (15 december 2023)

Van zaadje tot plantje tot coffeeshop: in het Experiment gesloten coffeeshopketen wordt onderzocht hoe de teelt van cannabis kan worden gereguleerd. Dat gebeurt in een intensieve samenwerking tussen JenV en VWS, in overleg met verschillende betrokken organisaties. “We willen weten welke effecten een gereguleerde keten heeft op de veiligheid, de criminaliteit en de volksgezondheid.”

Half december is het zover: dan gaan de eerste producten van de gereguleerde telers naar de eerste coffeeshops. Breda en Tilburg bijten het spits af. “Door op kleine schaal te beginnen kan er ervaring worden opgedaan binnen een gesloten keten en alle processen die daarbij komen kijken. Het experiment is een complex samenspel van verschillende betrokkenen, veel belangen en regelgeving”, beschrijft Mitchell Hupkens, projectteamlid namens JenV.

Voorgeschiedenis

De voorgeschiedenis van het experiment is een lange. Sinds de jaren 70 geldt in Nederland een gedoogbeleid: de verkoop van cannabisproducten aan consumenten wordt gedoogd, de teelt en de handel zijn verboden. Kort uitgedrukt: de ‘voordeur’ is onder voorwaarden toegestaan, maar de ‘achterdeur’ blijft illegaal. Het jarenlange gedoogbeleid heeft weliswaar voor de consument de gewenste afstand gecreëerd tussen harddrugs en softdrugs, maar de ‘achterdeurproblematiek’ blijft in tact. Veel gemeenten ervaren problemen door deze constructie, bijvoorbeeld op het gebied van de openbare orde en criminaliteit.

Experiment

Is het mogelijk om de wietketen te decriminaliseren en wat is daarvoor nodig? Om daar zicht op te krijgen, is in het regeerakkoord van 2017-2021 afgesproken om een experiment uit te voeren; het experiment de gesloten coffeeshopketen. Inmiddels omvat dat experiment bijna 11 gemeenten (van verschillende grootte en in verschillende regio’s) en tien geselecteerde telers. De regelgeving daaromheen is in de afgelopen jaren zorgvuldig opgesteld, vertelt Mitchell, die sinds 2018 bij het experiment is betrokken. “Het gaat om de productie, de aanlevering én de verkoop van cannabis. Hier zijn regels en beleid voor gekomen en er is ter ondersteuning van toezicht en handhaving een track-and-trace-systeem ontwikkeld. Dat systeem laat straks tot aan de verkoop precies zien waar in de keten een product zich bevindt. ‘Gesloten keten’ betekent ook dat er niets ‘weglekt’ of ‘instroomt’ en er alleen gereguleerde producten worden verkocht.” (…) 

Legale drugsteelt zorgt voor woede bij CDA: 'Is een schijnoplossing' (wnl.tv) (15 december 2023)

Legale drugsteelt zorgt voor woede bij CDA: ‘Is een schijnoplossing’

In Tilburg en Breda mogen coffeeshops vandaag voor het eerst legaal geteelde wiet verkopen. Wiet en hasj mochten eerst wel legaal verkocht, maar niet geproduceerd worden. Door het zogeheten wietexperiment komt daar nu dus verandering in. Een schijnoplossing, zegt CDA-Tweede Kamerlid Harmen Krul. “Het is geen goed experiment. Drugs gaat altijd gepaard met criminaliteit.”

Omdat coffeeshops niet legaal wiet of hasj mogen telen, moeten ze dat van illegale afnemers kopen. “Met dit experiment krijg je dus legale wietproducenten”, zegt Krul in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “We hebben in Nederland al een groot probleem met drugs. We zijn het drugspakhuis van Europa. Dan moet je dit niet ook nog eens gaan doen.”

‘Niet normaliseren wat niet normaal is’

Het achterliggende idee van het experiment is juist om de criminaliteit rondom drugs te verminderen. Maar CDA’er Krul denkt dat met het legaliseren van drugsteelt de criminaliteit niet zal afnemen. “Je ziet dat rondom drugs altijd criminaliteit ontstaat. Ook andere vormen van criminaliteit ontvouwen zich. De coffeeshops zijn namelijk vaak in kwetsbare wijken en in stadscentra te vinden.”

Het doel van het experiment is om een aantal legale producenten aan te wijzen die op een gecontroleerde manier wiet en hasj produceren, zodat coffeeshophouders niet meer met één been in de criminaliteit hoeven te staan. “Maar dit is weer de volgende stap in het verder normaliseren en inburgeren van drugs in Nederland”, vervolgt Krul zijn relaas. “Je moet niet iets gaan normaliseren wat niet normaal is.”

Alcoholbeleid als voorbeeld

De CDA’er noemt het ontmoedigen van alcohol als belangrijk voorbeeld. “We hebben al lang geleden gezegd dat we dat moeten ontmoedigen. En aan de tap kan je nu gewoon een alcoholvrij biertje bestellen, iets wat tien jaar geleden ondenkbaar was.”

Krul stelt dat dit drugsexperiment juist het tegenovergestelde bereikt. “Hierdoor gaan we juist steeds verder in het normaliseren ervan. Wat ons (CDA, red.) betreft moeten we het afschaffen, maar ik besef me ook heel goed dat het gewoon bestaat.”

“Drugscriminelen voelen zich onaantastbaar”, vervolgt het CDA-Tweede Kamerlid. “Dat ga je niet oplossen met het legaal produceren van wiet.” Wat Krul betreft had dit experiment nooit plaatsgevonden. “Wietfabrieken neerzetten die legaal zijn, normaliseert iets wat wij niet normaal achten. We moeten het illegale karakter behouden.”

10 procent van kinderen gebruikt wiet

De CDA’er pleit voor een flinke heffing op hasjgebruik. “Dat doen we ook al met sigaretten. Er wordt nu minder belasting betaald op een joint dan op een sigaret. Wij trekken gewoon een harde streep. Dit is troep en we willen niet dat onze kinderen daarmee in aanraking komen.”

Inmiddels geeft 10 procent van de kinderen tussen de 12 en 16 jaar aan dat ze al weleens wiet gebruiken, aldus Krul. “Het is een geleidelijke schaal waarin we steeds verder gaan. Straks is het xtc en daarna weer een andere vorm van harddrugs.”

“Heel veel mensen zeggen tegen mij wat er nou mis is met één jointje. Daar kunnen mensen heel verantwoordelijk mee omgaan. Maar besef dan wel dat voor het ene jointje dat iemand rookt, aan de andere kant jonge mensen vaak in de criminaliteit zitten om die business draaiende te houden.”

‘Coalitieakkoord was lastige concessie’

In de politiek zitten op dit moment veel partijen die wat liberaler zijn over het legaliseren van drugs. “Dit experiment kwam voort uit hoe de politieke verhoudingen toen waren”, zegt journalist bij EW Magazine Victor Pak. “Nu zijn de banden in de coalitie wat losser. Het is de vraag of er ruimte ligt voor het CDA om het drugsbeleid in te richten zoals ze dat willen.”

CDA’er Krul geeft aan dat de partij zich er in ieder geval flink tegen gaat verzetten. “Het klopt dat dit voortvloeit uit een coalitieakkoord. Dat was voor ons één van de lastigste punten om een concessie op te doen. We gaan ons er harder tegen verzetten.”

“Dit moesten ze slikken als het onderdeel zijn van de coalitie”, benadrukt Pak. “Maar nu ligt er ruimte om met initiatiefwetten er wat aan te veranderen. Die ruimte heb je namelijk ook in de oppositie.”

Eerste legale wiet in Tilburg en Breda over de toonbank: ‘Dit wordt een succes’ | Wietproef Breda en Tilburg | bndestem.nl (15 december 2023)

Vanaf vandaag is legaal geteelde wiet te koop in de coffeeshops in Breda en Tilburg, als eerste steden in Nederland. Minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gaf deze ochtend het startsein voor de wietproef. ,,Hoe het smaakt? Ik zou het niet weten.”

Tien jaar geleden, in 2013, was de eerste wiettop. Nu dienen de Brabantse steden Breda en Tilburg als proeftuin voor het wietexperiment. Als opmaat richting legalisering.

De aftrap in de Bredase coffeeshop De Baron was een heuglijk moment. Naast minister Kuipers waren burgemeesters Paul Depla (Breda) en Theo Weterings (Tilburg) aanwezig. Onder toeziend oog van de nodige pers kregen de politici een beeld van de nieuwe werkwijze die het experiment met zich meebrengt.

De minister werd zelfs aan het werk gezet. Hij hielp met het registeren van de eerste levering legale wiet door middel van het speciaal ontwikkelde track-and-trace-systeem. Naast de politici waren ook telers van de legale kwekerijen erbij en de vertegenwoordiger van de coffeeshophouders in Breda.

Na de openingshandeling komt een opgeluchte minister Kuipers naar buiten. ,,Er was geen zicht op het productieproces, er kwam veel criminaliteit bij kijken. Dit experiment maakt het mogelijk om dit alles te reguleren. We hebben er tien jaar over gesproken. Nu hebben we volledige controle en gaan we kijken wat het effect gaat zijn op gezondheid en criminaliteit. Ik ben ervan overtuigd dat het experiment een succes gaat worden.” Burgemeester Theo Weterings van Tilburg vult aan: ,,Ik heb al van verschillende coffeeshopondernemers begrepen dat de prijsstelling goed is en de kwaliteit beter dan de niet-legale wiet.”

Ook Paul Depla, burgemeester van Breda, is blij dat de proef nu gestart is. ,,Er werd gebruik gemaakt van criminaliteit. Het was niet meer uit te leggen. Nu drukken we de criminaliteit eruit en hebben we zicht op de gezondheid.” Hoe het smaakt? ,,Ik zou het niet weten”, eindigt Depla het gesprek lachend.

Proeftuin

De Brabantse gemeenten dienen komend half jaar als proeftuin. Daarna sluiten tien andere gemeenten en stadsdeel Amsterdam-Oost aan en start het ‘echte’ experiment van minimaal vier en maximaal vijfenhalf jaar. Op die manier wordt onderzocht wat het effect gaat zijn op criminaliteit, veiligheid en volksgezondheid. Vervolgens wordt besloten of de wet wordt aangepast en dus wiet gelegaliseerd.

Lees meer over de wietproef:

Wiet komt in Brabant voortaan per waardetransport naar de coffeeshops (fd.nl) (14 december 2023)

In het kort

• • Coffeeshops in Breda en Tilburg krijgen tot februari de tijd om over te schakelen van gedoogde (illegale) wiet naar de verkoop van uitsluitend legale wiet.
  • Onderdeel van de proef is een beveiligd waardetransport dat dagelijks gekweekte softdrugs bezorgt.
  • De proef vormt de start van een jarenlang door de overheid voorbereid experiment met legale wiet.

Waar coffeeshops hun wiet en hasj nu veelal per scootertje geleverd krijgen door illegale handelaren, gaat dat in Breda en Tilburg met ingang van vrijdag veranderen. Een beveiligd waardetransport stopt voortaan dagelijks voor de winkeldeur om een lading legaal gekweekte softdrugs te overhandigen.

Het vormt de start van een jarenlang voorbereid experiment met legale wiet door de demissionaire ministers Dilan Yesilgöz (Justitie) en Ernst Kuipers (Volksgezondheid). In de aanloopfase duurt het experiment zes maanden. De deelnemende coffeeshops krijgen tot februari de tijd om over te schakelen van gedoogde (illegale) wiet naar de verkoop van uitsluitend legale wiet.

Miljardenbusiness

Handel in softdrugs is een miljardenbusiness. De totale omzet van coffeeshops in Nederland bedraagt minstens €1,9 mrd per jaar, nog los van de onlinehandel, stelt Nicole Maalsté van Acces Interdit, een bureau dat veel onderzoek doet naar de softdrugsbranche. Haar laatste onderzoek naar de binnenlandse cannabismarkt dateert uit 2013, toen een gemiddelde coffeeshop jaarlijks een omzet draaide van zo’n €3,1 mln. De verkoopcijfers per vestiging zijn volgens haar sindsdien gegroeid, aangezien het gebruik toeneemt terwijl het aantal coffeeshops juist daalt.

Alle coffeeshops in Breda en Tilburg nemen deel aan het experiment. Drie professionele kwekerijen, in Hellevoetsluis, Almere en Waalwijk zijn momenteel klaar voor het leveren van de legaal gekweekte wiet en hasj. Kwekerij Noordermeer in Hellevoetsluis huurt Brink's Waardetransport in voor het vervoer, aangezien beveiligd transport van de drugs een voorwaarde is bij de proef.

Frustreren

Brink’s, normaal vooral druk met het ophalen en bezorgen van bankbiljetten, munten en goud, liet speciaal voor het wiettransport een nieuwe vrachtwagen bouwen. Deze ‘wietwagen’ gaat dagelijks pendelen tussen Hellevoetsluis en de Brabantse coffeeshops. En hoewel de nieuwe vrachtwagen van Brink’s niet de uitstraling heeft van zijn gepantserde ‘broertjes’, zitten er volgens projectleider Gert Askes meerdere beveiligingssystemen in. Hij wil ze niet allemaal verklappen, maar zegt wel dat er bijvoorbeeld een camera in de laadruimte zit waarmee Brinks de lading in de gaten houdt.

Daarnaast wordt de route die de vrachtwagen aflegt continu gevolgd. ‘Zodra die route afwijkt van de planning, zien we dat en nemen we maatregelen. We houden rekening met alle risico’s’, vertelt Askes in coffeeshop Het Paradijs, één van de deelnemers in hartje Breda. Askes sluit ook niet uit dat de illegale softdrugshandel het legale experiment zal willen frustreren. ‘Misschien niet nu al, omdat Breda en Tilburg een relatief klein marktaandeel hebben. Maar als straks ook een deel van Amsterdam gaat meedoen, zoals gepland staat, dan ontstaat er een nieuwe situatie’.

Beveiligde kas

Johan Noordermeer kweekte jarenlang tomaten in de kas achter zijn woning in een weiland bij Hellevoetsluis. Maar inmiddels is daar geen tomaat meer te vinden. Nu staan er lange rijen cannabisplanten in het glazen huis met een oppervlakte van vijf hectare. De kas is zwaar beveiligd: hoge hekken en in en rond de kas hangen camera’s. Eentje hangt pal boven de afvalcontainer waar de plantenresten in verdwijnen om ze vervolgens te vernietigen. ‘Het is een volledig gesloten systeem, om te voorkomen dat er drugs weglekt’, aldus Noordermeer.

Vier plukkers zijn in de warme kas bezig met een ratelend apparaat dat de wiettoppen afsnijdt van de zojuist geoogste planten. In gebroken Engels geven ze uitleg aan minister Kuipers, die onlangs een werkbezoek bracht aan de kas, gehuld in een witte overall en dito mutsje. Het blijken arbeidsmigranten uit Bulgarije, Servië en Turkije die de wiet plukken en verwerken. De werknemers zijn volgens Noordermeer net als hijzelf geen wietrokers. ‘Er hebben wel wat mensen gesolliciteerd die vooral belangstelling hadden voor het eindproduct, maar die wil ik hier absoluut niet hebben.’ (...)

Eindelijk legale wiet te koop in coffeeshops: experiment start in Breda en Tilburg | Binnenland | AD.nl (15 december 2023)

Vandaag start een nieuw tijdperk in coffeeshopland. In de winkel ligt legaal geteelde wiet. Aan Breda en Tilburg de eer om af te trappen. Al staat er de nodige spanning op het experiment. Twee steden, twee sentimenten.

Voor Ed Pattche had deze stap al jaren eerder gezet mogen worden. De eigenaar van de Bredase coffeeshop Het Paradijs wil niet langer met één been in het illegale circuit staan. Hij wil weten wat hij inkoopt: of de wiet ‘schoon’ is en er bijvoorbeeld geen pesticiden of groeimiddelen op de plant zijn gebruikt. ,,Er wordt nu te veel gerommeld.”

Dat is voorbij als de cannabisteelt door de overheid wordt gereguleerd. Voor de wietwet, die ten grondslag ligt aan het experiment dat vandaag start, kwamen diverse beleidsmakers bij Pattche op bezoek. Vorige maand minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport nog, voor de tweede keer. ,,Blijkbaar is de drempel hier laag.”

Afscheid oude telers

Hij is groot voorstander van legalisering, net als zijn collega’s in Breda en Tilburg. ,,Het lost een hoop problemen op. Straks zijn alle geldstromen inzichtelijk en hoef ik niet meer cash (en dus illegaal, red.) in te kopen.” Wel moet Pattche dan afscheid nemen van telers met wie hij in sommige gevallen al 25 jaar samenwerkt. ,,Dat zijn vrienden geworden. Die kweken op kleine schaal, uit liefde voor de plant.”

Het experiment begint met twee legale telers (uit Waalwijk en Hellevoetsluis). Volgens de ondernemer moeten dat er snel meer worden, zodat de klant meer keuze op de ‘menulijst’ heeft. ,,Vergelijk het met speciaalbier: de een wat sterker dan de ander.”

In Breda doen alle coffeeshops vanaf de start mee, in Tilburg naar verwachting de helft. De rest haakt later aan. ,,De laatste maand van het jaar is superdruk”, geeft ondernemer Alex Meijer van coffeeshop Maximillian als reden. ,,Dan willen we niet ook nog met dat nieuwe ingewikkelde track-and-trace-systeem gaan werken. Daarom starten wij pas in januari.”

Met dit ‘volgsysteem’ - waarbij de cannabis is te volgen van kweek tot verkoop - krijgen de coffeeshophouders hun waar van de teler aangeleverd in dozen. Bij binnenkomst moeten ze het scannen, vervolgens nog een keer op de plek waar het wordt opgeslagen, dan als de spullen de opslag verlaten en de laatste keer als het wordt verkocht en over de toonbank gaat. Het systeem moeten de ondernemers gebruiken naast hun eigen kassa.

Voorverpakt in gekleurde zakjes

,,Er gaat heel veel veranderen”, zegt Jasper Rutten van coffeeshop The Grass Company. Hij kijkt daarom met ‘gepaste spanning’ naar wat komen gaat. ,,We gaan legaal inkopen op een manier waarop we dat nooit hebben gedaan. Met facturen en het track-and-trace-systeem.”

De legale geteelde wiet wordt door de telers voorverpakt - in gekleurde zakjes - geleverd aan de coffeeshops. Nu verkoopt The Grass Company haar cannabis in hardplastic statiegelddoosjes en de joints in kartonnen verpakkingen met daarop het eigen logo. ,,Duurzaam, met een mooie presentatie. Daar moeten we afscheid van nemen.”

Het bedrijf heeft ook twee coffeeshops in Den Bosch, deze stad doet niet mee aan het wietexperiment. Rutten: ,,We zullen onze bedrijfsvoering moeten splitsen.”

Nieuwsgierige klanten

Vermoedelijk komen er vanaf vandaag veel klanten naar de coffeeshops die nieuwsgierig zijn naar de legale wiet. Een woordvoerder van de gemeente Tilburg tempert de verwachtingen: ,,Het aanbod van legale producten is nog heel beperkt, zowel qua diversiteit als kwantiteit. We beginnen echt op kleine schaal, vooral om de nieuwe werkwijze van levering en verkoop te testen en te horen wat de klanten vinden van de producten. Het kan dus zijn dat een coffeeshop snel door zijn legale voorraad heen is en die niet meteen kan aanvullen.”

De Tilburgse advocaat Rob Milo - voorstander van regulering en gespecialiseerd in het coffeeshopbeleid - ziet meer beren op de weg. Hij vreest vooral ‘een overkill aan regels en een heel streng keurslijf’ waar ondernemers zich aan moeten houden. ,,Voor de administratie, de verpakkingen, het vervoer, de opleiding van medewerkers. Het enige lichtpuntje dat ik nu zie is de verruiming van de handelsvoorraad.”

Coffeeshops mogen tijdens de aanloopfase naast een halve kilo die ze bij illegale leveranciers inkopen, een halve kilo legaal gekweekte cannabis in de shop hebben.

Mitsen en maren

Omdat ondernemers flink hebben moeten investeren, verwacht Milo dat dit de prijs van de legale wiet opdrijft. ,,En wat gebeurt er dan? Gaan consumenten naar de coffeeshop in Eindhoven, Den Bosch of Waalwijk omdat producten daar goedkoper zijn? Er zijn zoveel mitsen en maren.”

Wie een rondje langs de Tilburgse coffeeshops maakt, hoort ook nog veel vragen. Maar, benadrukt coffeeshophouder Meijer: ,,Ik denk dat het uiteindelijk wel goed komt, en ik wil heel graag legaal zijn.” Rutten (The Grass Company): ,,We doen het samen, zitten nu aan tafel en kunnen werken aan een fundering voor legalisering en een betere toekomst. De deur daarvoor heeft nog nooit zo ver open gestaan.” (...)

Shops in 2 Dutch cities start selling legally grown cannabis in an experiment to regulate pot trade | AP News (15 december 2023)

A paradox at the heart of the Netherlands’ permissive pot policy went up in smoke Friday in two Dutch cities as “coffeeshops” began selling the country’s first legally cultivated cannabis as part of an experiment to regulate the trade.

The experiment could mark the beginning of the end for a long-standing legal anomaly — you can buy and sell small amounts of weed without fear of prosecution in the Netherlands, but growing it commercially remains illegal.

“This is really a very, very big step in the right direction,” Derrick Bergman, chairman of the Union for the Abolition of Cannabis Prohibition, said as he sat in the De Baron cannabis cafe in the southern Dutch city of Breda.

Dutch Health Minister Ernst Kuipers visited earlier to launch the new policy. The plan for the experiment dates back to 2017 and is seen as as a way of providing “quality-controlled” weed to coffeeshops — places that are allowed to sell marijuana — and shutting out illegal growers.

“By regulating the sale of cannabis, we have a better insight into the origin of the products and the quality,” Kuipers said. “In addition, we can better inform consumers about the effects and health risks of cannabis use.”

Bart Vollenberg, who grows cannabis for the experiment, called it a “happy day for the Netherlands.”

“The most significant advantage is that it is not criminal activity, and it becomes transparent,” he said. “You can test the weed in the laboratory. With all the knowledge and skills of Dutch horticulture, we can start improving the quality of the weed now. No longer need to make all kinds of twists and turns in illegality.”

A trailblazer in decriminalizing pot since the 1970s, the Netherlands has grown more conservative. Amsterdam, long a magnet for marijuana smokers from around the world, has been closing coffeeshops in recent years and has banned smoking weed on some of the cobbled streets that make up its historic center.

Across the nation, there are 565 coffeeshops. That is down from around 2,000 “in the real heyday,” Bergman said.

Meanwhile, other countries around the world and some U.S. states have taken steps to legalize the recreational use of cannabis.

“We are finally taking a small place on the international stage back again,” Bergman said. “It’s not like we’re back full on. It’s a small experiment.”

Friday marked the first day of what the government calls the “closed coffeeshop chain experiment.” The initial phase is scheduled to last a maximum of six months and could then be rolled out to 11 municipalities across the Netherlands.

“During the startup phase, growers, coffeeshop owners, transporters and supervisors will gain experience with the supply and sale of regulated cannabis and its supervision, secure transport and the use of the track and trace system,” the Ministry of Health, Welfare and Sport said in a statement.

Coffeeshops in Breda and nearby Tilburg are allowed to have a maximum of 500 grams (17.64 ounces) of weed from legal growers in stock at a time.

Breda Mayor Paul Depla said the initial experiment in his city and Tilburg would help detect any “growing pains” in the system.

“It is also a great opportunity to see how cooperation within the closed chain between legal growers, coffeeshop owners and all other authorities involved works,” he said.

The Trimbos Institute, a Dutch organization that raises awareness about mental health and the use of drugs, alcohol and tobacco, is involved in the experiment and promoting measures to prevent cannabis use.

“We think it’s important that people who use cannabis are well informed about the risks and options for help,” spokeswoman Harriëtte Koop said in an email.

For longtime campaigner Bergman, an upside of the new policy is that smokers can now easily see who grew the cannabis they are using and let friends know whether it’s any good.

“It’s a relief that the weed is quite good,” he said, smiling as he lit his marijuana cigarette in a small puff of thick white smoke.

There is a downside, Bergman added. He looked at a plastic beaker in a plastic bag holding the new legally grown weed and a much smaller plastic container for illegal pot.

“The new system produces much more plastic waste,” he noted. (...)

Lagere prijs en volledig zuiver: legaal geteelde wiet valt in de smaak (trouw.nl) (17 december 2023)

Coffeeshops in Breda en Tilburg hebben de primeur van de eerste legaal geteelde wiet in Nederland. Klanten van De Baron in Breda zijn blij verrast door de kwaliteit van het voorlopige aanbod.

Max van Spreuwel (24)

Het volledige aanbod van de drie telers ligt uitgestald over de bar. Dertien zakjes wiet van één gram, grotendeels aangebroken: het is eigenlijk best een rommeltje. Met een vriend is Max van Spreuwel deze ochtend in een Tilburgse coffeeshop begonnen en nu is hij in De Baron in Breda beland om zijn ‘marktonderzoek’ te vervolgen. “Ik kan me vandaag niet inhouden”, zegt de rapper die onder zijn artiestennaam Rapmexx ook rapt over wiet. “Eigenlijk ben ik al mijn hele leven met wiet bezig.”

De legale wiet kan Rapmexx bekoren. “Ik voel minder op mijn longen, merk dat de wiet zuiverder is dan wat ik gewend ben. Ik kom uit Eindhoven, daar wordt vaak hele slechte wiet verkocht. Ik baal daarvan, maar de legale wiet is geniaal. En nog goedkoper ook. Vooral de Permanent Laughter is heel lekker. Via de QR-code op de verpakking kan ik zien welke terpenen erin zitten. Die zijn bepalend voor de smaak. Dat is handig voor mijn volgende aankoop. Bij alles wat ik rook, weet ik nu wat erin zit.”

Derrick Bergman (52)

Drie telers, drie verschillende productiewijzen. Dat wekt bij voorbaat al de interesse van een kenner. Derrick Bergman, voorzitter van het Verbond voor Opheffing van het Cannabisverbod, is zo’n kenner. Eentje die wil ruiken en vooral ook zien wat hij rookt. Dus pakt hij er na de bestelling meteen zijn handmicroscoopje bij. Sommige dingen ziet hij al snel. “Een van de telers werkt volledig biologisch, die wiet ziet er mooier uit. Al wil dat niet zeggen dat andere minder van smaak is.”

Over het algemeen is Bergman erg tevreden, zowel over de kwaliteit als over de gehanteerde prijzen. Nee, de Nederlandse wietgebruiker hoeft niet rouwig te zijn om het landelijke experiment. “Eentje vind ik iets te vochtig, een kleine kritische noot. Daardoor brandt de joint slechter en komt de smaak niet optimaal tot zijn recht. De RS11 vind ik daarentegen echt heel goed. En de Fritter Licker, van een producent uit Waalwijk. ‘Wiet uit Waalwijk’, dat is een mooie slogan, toch? Alleen jammer dat de telers geen reclame mogen maken.”

Guido Berenstein (47)

“Ja.…Ja.…Ja….Ja….” Guido Berenstein ervaart de eerste legaal geteelde wiet uit zijn leven met zijn volle aandacht. Alsof hij in zijn hoofd al de vergelijking maakt met alles wat hij de afgelopen dertig jaar tussen zijn vloei heeft gehad. De nieuwsgierigheid heeft de Limburger deze dag vanuit Sittard naar Breda geleid, met in zijn rugzak alle rookbenodigdheden. Vier keer één gram wiet voor 41 euro, dat is bij de kassa alvast een aangename verrassing. Daarna leegt Berenstein zijn rugzak, ruikt, draait een joint, maakt een paar foto’s voor zijn Instagrampagina en zet met zijn designaansteker de vlam erin.

Na de vijfde keer ‘Ja’ volgt het verlossende oordeel: “Dit is goed.” Berenstein lacht. “Dit komt ook niet zo maar van een zoldertje af natuurlijk. Veel mensen zullen niet geloven dat dit voor mij echt een feestdag is. Ik rook vijf of zes joints per dag. Als genotsmiddel, maar ook tegen pijn. Net zo belangrijk als de smaak, is voor mij een zuiver product. Die zekerheid heb ik met deze wiet.”

Rick Brand (62)

Gezondheidsminister Ernst Kuipers en de burgemeesters van Breda en Tilburg hebben zijn zaak verlaten. De openingshandeling is gedaan, de wietproef is van start. Eerder dan zijn klanten heeft Rick Brand bij de telers al van de nieuwe wiet mogen proeven. “Had ik allemaal glazen potjes voor mijn neus staan. Bij het openen werd ik telkens blij verrast door de geur. De Limun Chello is heel aromatisch. Maar ook de Ice Cream Cake, RS11 en Wedding Cake: allemaal lekker.”

Brand had zich goed op die dag voorbereid en een chauffeur meegenomen, zodat hij veel kon uitproberen. De grootste opsteker was de wijze waarop hij stoned werd. “Soms ruikt en smaakt wiet heel lekker, maar is het effect minder prettig. Dan ervaar ik bijvoorbeeld druk achter mijn ogen, een teken dat er iets in de wiet zit dat niet hoort. Die illegaal geteelde wiet is voor ons moeilijk te checken. Bij de nieuwe wiet ervaar ik echt hoe zuiver die is. Het effect is veel fijner.” (...)

Test • Hoe is die gereguleerde wiet van het wietexperiment? - CNNBS.nl (18 december 2023)

Het is gelukt: op vrijdag 15 december begon de aanloopfase van de wietproef, in Breda en Tilburg. Brandpunt van deze historische dag was De Baron, de coffeeshop van Rick Brand in Breda. Voor de camera van het NOS Journaal kocht en testte ik er een aantal gereguleerd geteelde soortjes. Voor CNBBS uiteraard een uitgebreid verslag van een glorieuze dag en een eerste kwaliteitstest van de cannabisproducten van Aardachtig, Canadelaar en Fyta.

Minister, burgemeester en media verdringen zich bij De Baron

De dag begint vroeg. Demissionair minister van VWS Ernst Kuipers wil de start van het wietexperiment per se zelf inluiden, maar moet zoals elke vrijdag ook bij de wekelijkse ministerraad in Den Haag zijn. Kuipers en zijn ambtenaren arriveren al rond acht uur bij De Baron, ruim drie uur voordat de shop open gaat. Niet veel later gaan ook de Bredase burgemeester Paul Depla en zijn Tilburgse collega Theo Weterings de coffeeshop binnen.

Terwijl de zon opkomt groeit de groep mediamensen op de stoep voor De Baron gestaag. Ploegen van RTL en NOS nieuws, ANP, Associated Press, AFP, Bloomberg, de Volkskrant, Trouw, drie regionale omroepen en veteraan Frans Bromet, die werkt aan het tweede deel van zijn documentaire ‘Legale Wiet‘.

De pers wordt in groepjes toegelaten tot de coffeeshop. Het is dringen bij de verkoopbalie, waarachter de minister, de burgemeesters en Rick Brand staan te glunderen.

15 soortjes op het menu, dat is lastig kiezen

Minister Kuipers houdt een doos vast met het logo van Aardachtig, gevuld met in plastic verpakte glazen potjes van deze aangewezen teler. Het is lastig fotograferen, ook door de horizontale lichtarmatuur boven de balie.

En bizar maar waar: de beelden die ik schiet van hét fotomoment, Kuipers met een doos vol wiet, geflankeerd door Depla en Weterings, verdwijnen op raadselachtige wijze. Ik heb ze gemaakt, maar ze staan niet op mijn geheugenkaart. Een onverklaarbaar smetje op deze glorieuze dag.

Als De Baron om elf uur open gaat, blijkt mijn vriend en VOC-secretaris Mauro Picavet de allereerste klant te zijn. Een symbolische beloning voor zijn inzet en werk, bij het VOC maar ook met de HomeGrown Cup en Cannabisindustrie.nl.

Een reporter van Radio 1 interviewt Mauro terwijl hij zijn bestelling doet. De keuze is niet makkelijk; er staan meerdere soorten op het menu van alle drie de telers die al hebben geoogst, vijftien in totaal. En je mag nog steeds niet meer dan vijf gram per keer kopen.

Niet legaal, maar wel gereguleerd

Even later is het mijn beurt om voor het eerst in Nederland gereguleerd geteelde cannabis te kopen. Let wel: geen legale cannabis. Minister Kuipers benadrukt dat ook tegen de verslaggever van de Volkskrant. “Wij spreken van ‘gereguleerde’ wiet, want het gaat nog steeds om productie, die net als verkoop in coffeeshops, wordt gedoogd. Maar het is zeker een historisch moment.”

De gereguleerde wiet die ik koop, kan dus nog steeds door de politie worden afgepakt. Recht op bezit hebben we nog altijd niet. Maar daar maak ik me op een ander moment weer druk om. Ik koop de Fritter Licker van Fyta, de RS11, Blue Kushy en Permanent Laughter van Aardachtig en de Lemon Zkittle van Canadelaar. Later op de dag krijg ik van Rick nog een topje Pink Sandy van Aardachtig. (... lees verder op de site)

5 Dagen... over het wietexperiment in Breda en Tilburg - 18 december 2023 - NPO Radio 1 Gemist | NPO Radio 1 (18 december 2023)