Opnieuw manifest van burgemeesters: legaliseer cannabis!

De overheid moet veel meer doen tegen ondermijnende criminaliteit, vinden bijna veertig burgemeesters die daarover een manifest hebben ondertekend. De burgemeesters willen dat het onderwerp prominent op de politieke agenda van het nieuwe kabinet komt te staan. Het rapport is gepubliceerd op de dag dat de nieuwe tweede informateur Remkes in Hilversum een eerste heidag heeft met VVD, D66 en CDA.
In 2015 was er al eens een manifest van burgemeesters die opriep tot legalisering/regulering van de cannabismarkt met het rapport van de VNG werkgroep "Het failliet van het gedogen - de weg naar de cannabiswet".

De burgemeesters stellen wederom dat het verbod op softdrugs de handel erin aantrekkelijk maakt voor de georganiseerde misdaad. Dat verdwijnt zodra cannabis legaal is, denken ze. "Door het verdienmodel bij de criminelen weg te nemen, kunnen kwetsbare inwoners worden beschermd", staat in het manifest.

Burgemeester Van Midden (gemeente Roosendaal) wijst op de inconsequenties van het gedoogbeleid. "We staan wel toe dat wiet gekocht wordt bij een coffeeshop, maar de toelevering van de keten niet. Hoe idioot is dat?"

VVD burgemeester Hanne van Aart (Loon op Zand) vind dat legalisering van cannabis op de agenda moet binnen de VVD. Bij EenVandaag stelt ze daarover "Het is hoog tijd dat daar binnen de VVD stevig over gesproken wordt." 

Bij NPO radio 1 op 18 september geeft VVD Wethouder Greetje Bos uit Breda ook een toelichting op de vier punten van het manifest. Ook stelt ze dat de ondertekening van het manifest voor andere burgemeesters nog open staat.   
Al eerder kwam ze binnen de VVD met een masterplan om softdrugs te legaliseren (dit werd als amendement met 59% weggestemd op het VVD Congres nadat alleen tegenstanders aan het woord mochten komen van het partijbestuur zoals Teeven en Rutte en voorstanders nauwelijks gehoord konden worden omdat die weinig spreektijd toebedeeld kregen). 

De roep om legalisering gaat voor Waalwijkse burgemeester Sascha Ausems nu te ver: 'Experiment moet nog beginnen'. Wel onderschrijft ze de noodkreet van haar collega's aangaande ondermijnende drugscriminaliteit. 
Het manifest is vooraf besproken met alle burgemeesters in de regio Hart van Brabant. Volgens Ausems heeft ze met een aantal andere collega's gevraagd het onderdeel over de legalisering van de softdrugs weg te laten. ,,Dan zouden vrijwel alle burgemeesters dit manifest van harte onderschrijven en tekenen", stelt ze. Ausems vindt het jammer dat de opstellers dat verzoek niet hebben ingewilligd. ,,Met als resultaat dat naast Waalwijk een groot deel van de collega-burgemeesters niet heeft getekend.”

Over het manifest hebben Kathmann en Kuiken (PvdA) ook kamervragen gesteld. Naar aanleiding van de beantwoording door Minister Grapperhaus op 3-11-2021 schreef Mauro Picavet de volgende analyse, maar terug naar de inhoud van het manifest;   

Het manifest heeft vier aandachtspunten, waarvan uiteraard het derde punt de voorkeer heeft van de redactie van SMC. 

1. Pak en pluk criminelen
'Het doen van onderzoek naar ondermijnende criminaliteit vergt veel tijd en aandacht. Het uitlopen van lijntjes is specialistisch werk. Zolang als mogelijk onzichtbaar blijven en dan ineens een grote slag slaan. De afgelopen jaren boekte de politie geweldige successen en belandden grote en kleine vissen achter tralies. Dat dit slechts het topje van de ijsberg is, weten we. Maar dit soort successen smaakt naar meer.
Maar ook een stap verder in deze keten verdienen het openbaar ministerie en de rechtspraak capaciteitsuitbreiding. Zaken blijven tergend lang op de plank liggen. Daders worden zelden vastgehouden in afwachting van de zitting en pakken hun oude leven op. Slachtoffers kunnen daardoor heftige gebeurtenissen maar moeilijk afsluiten. Dit tot onze grote frustratie, maar ook die van officieren, advocaten en rechters'.

2. Breek de gouden roltrap af
'Nederland is een gouden roltrap voor de georganiseerde criminaliteit geworden. Doordat opbrengsten hoog zijn, de handhavingscapaciteit gering en straffen laag, worden zij die daar gevoelig voor zijn geleidelijk en gemakkelijk meegenomen op de gouden roltrap richting het grote geld. Eenmaal op de derde of vierde trede is er geen weg meer terug, de roltrap gaat gestaag voorwaarts. Wij willen de eerste drie treden van die roltrap afbreken, zodat de risico-opbrengstenverhouding drastisch verandert. We kijken daarbij naar de voorkant en de achterkant, alleen dan kunnen we dit veelkoppig monster bedwingen'.

3. Legaliseer softdrugs - haal het verdienmodel weg
'Het simpele feit dat een product illegaal is, drijft de prijs ervan op en vermeerdert daarmee de waarde. Het verbod op softdrugs maakt de handel erin voor de georganiseerde misdaad aantrekkelijk. Was het illegaal verklaren van softdrugs bedoeld om mensen weg te houden van producten waarvan de overheid vindt dat ze er niet mee te vertrouwen zijn, helpt precies dat verbod de winstgevendheid en vergroot het de gevaren voor de samenleving juist.
Hennep vormt een ideale instap in de wereld van het grote criminele geld. Met een paar honderd euro is een gemiddelde kwekerij ingericht en iedere tien weken valt er een paar duizend euro te verdienen. Dat kan weer geïnvesteerd worden in meer kwekerijen, grotere kwekerijen of in het opzetten van import en productie van harddrugs voor het nóg grotere geld.

Wij pleiten voor het weghalen van dit verdienmodel. We accepteren immers verkoop door regulering, dan moet de productie ook gereguleerd worden. Met legalisering haal je de instapkaart naar de grote criminaliteit weg. Het is deze markt waarop de maatschappelijke olievlekwerking het meest zichtbaar is. Met het legaliseren van softdrugs kunnen we betere afspraken maken met coffeeshops die het verkopen, de productie en het gebruik reguleren en we ontlasten de rechtspraak. We kunnen met fatsoen zorgen voor goede voorlichting, maar ook voor onderzoek en preventie waar dat nodig is'.

4. Mobiliseer de samenleving.
'Onze inwoners zijn de mensen die de telefoon moeten pakken en Meld Misdaad Anoniem bellen. Die de wijkagent aanspreken als ze denken dat het ergens in de buurt niet pluis is. Die het criminelen de voet dwars zetten geen ‘klikken’ noemen. Die jeugd- en jongerenwerk durven aanspreken als hun zoon of dochter ineens ander gedrag vertoont. Die de burgemeester appen, bellen of mailen als ze in de problemen zitten of zich grote zorgen maken over de veiligheid van hun gezin of zichzelf. Neem inwoners serieus. Betrek hen bij ons gevecht tegen dat veelkoppige monster. Vertel wat er gebeurt, maak transparant wat die onderwereld is. Hoe meer licht we creëren, hoe minder schaduw er over blijft'. 

Indien er werk wordt gemaakt van legalisering van cannabis, is deze oproep om misdaad te melden echter niet meer nodig omdat er dan geen/aanzienlijk minder sprake is van misdaad ten aanzien van cannabis. Veel effectiever zou zijn indien burgemeesters middels een convenant in de lokale driehoek regelen dat thuisteelt onder bepaalde voorwaarden mogelijk wordt (veilige Nen-kweekkasten), zodat inwoners niet meer bang hoeven zijn voor ruiming van hun planten of om uit huis gezet te worden via het Wet Damocles beleid. 

Beterft de synthetische productie van xtc hebben burgemeesters geen uitlatingen gedaan, terwijl daar gelet op de drugsafvaldumpingen tevens aanzienlijke winst te behalen valt. In ieder geval staat de D66 initiatiefwet gesloten coffeeshopketen wel op de agenda in de Senaat, alleen ziet die niet toe op de legalisering, maar slechts op het gedogen van de achterdeur van coffeeshops. Daarnaast is het nog steeds wachtennop de aanvang van dewietproef in 10 gemeenten.  

Grapperhaus voelt niets voor idee burgemeesters softdrugs te legaliseren; 'Grapperhaus wil vasthouden aan de eerder afgesproken wietproef. Het experiment werd bij de start van het nu demissionaire kabinet-Rutte afgesproken maar is nog altijd niet uit de startblokken geschoten, tot teleurstelling van de betrokken burgemeesters' (BD 04-11-2021)

Op 24-09-2021 stuurde de Bond voor Cannabis Detaillisten een persbericht naar het ANP om het pleidooi van de burgemeesters te ondersteunen

Het Landelijk Overleg van de coffeeshopbranche ondersteunt de oproep van burgemeesters om softdrugs te legaliseren. Volgens de branche is de problematiek rond de illegale hennepteelt de afgelopen jaren alleen maar groter geworden. Na meer dan 45 jaar gedoogbeleid is het tijd voor een andere aanpak.

De branche heeft een brief gestuurd aan de minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid, waarin de minister wordt verzocht de noodkreet van de burgemeesters serieus te nemen en zo snel mogelijk over te gaan tot het reguleren en legaliseren van de gehele cannabisketen.

De coffeeshopsector is van harte bereid om afspraken te maken met alle burgemeesters en om verantwoordelijkheid te nemen, bijvoorbeeld waar het gaat om kwaliteitscontrole, voorlichting, het opleiden van personeel en het nemen van preventieve maatregelen.

Ondertekenende burgemeesters (en wethouder) zijn tot 18-09-2021 (Breda, Tilburg en Zaanstad zijn tevens wietproef-gemeenten): 

Burgemeester Paul Depla - Breda
Burgemeester Theo Weterings - Tilburg
Burgemeester Han van Midden - Roosendaal
Burgemeester Koen Schuiling - Groningen
Wethouder Greetje Bos - Breda
Burgemeester Hanne van Aart - Loon op Zand
Burgemeester Leontien Kompier - Langendijk
Burgemeester Willemijn van Hees - Heusden
Burgemeester Judith Keijzers - Oirschot
Burgemeester Marian Witte - Geertruidenberg
Burgemeester Peter Rehwinkel - Bergen
Burgemeester Mark Buijs - Oosterhout
Burgemeester Marina Starmans - Dongen
Burgemeester Jan Boelhouwer - Waalre
Burgemeester Toon Mans - Castricum
Burgemeester Bert Blase - Heerhugowaard
Burgemeester Onno van Veldhuizen - Enschede
Burgemeester Rian van Dam - Hollands Kroon
Burgemeester Monique Bonsen - Koggenland
Burgemeester Peter Snijders - Zwolle
Burgemeester Jan Hamming - Zaanstad
Burgemeester Joyce Langenacker - Ouder-Amstel
Burgemeester Joyce Vermue - Zundert
Burgemeester Eduard van Zuijlen -Enkhuizen
Burgemeester Corry van Rhee - Druten
Burgemeester Klaas Agricola - Dantumadiel
Burgemeester Ruud van den Belt - Steenbergen
Burgemeester Marjolein van der Meer Mohr - Rucphen
Burgemeester Steven Adriaansen - Woensdrecht
Burgemeester Bernd Roks- Halderberge
Burgemeester Henk Jan Bolding - Het Hogeland
Burgemeester Klaas Sloots - Stadskanaal
Burgemeester Jaap Velema - Westerwolde
Burgemeester Gerard Beukema - Eemsdelta
Burgemeester Cora-Yfke Sikkema - Oldambt
Burgemeester Jaap Kuin - Pekela
Burgemeester Sipke Swierstra - Veendam

Berichtgeving nav het manifest:

NRC 23-09-2021 Ook in de VVD klint nu: "Repressie alleen lost het probleem van drugscriminaliteit niet op"

AD 23-09-2021 Onder druk tekent burgemeester Dijksma alsnog manifest softdrugs, maar 'liever bewijs dan belijdenis'

RTV Utrecht 23-09-2021 Burgemeester Dijksma ziet geen nut in manifest voor legale softdrugs

Parool 23-09-2021 Halsema sluit zich aan bij manifest voor legalisering

BD 19-09-2021 Criminoloog Fijnaut kraakt plannen aantal Brabantse burgemeesters voor legalisering softdrugs

Raadsvragen D66 Rotterdam: "Dealen met legalisering softdrugs" met antwoord burgemeester Aboutaleb 10-10-2021

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

logo button
Stichting Maatschappij en Cannabis
Redactie: Gerrit Jan ten Bloemendal, Jeroen Bos en Lisa Lankes
Redactionele bijdragen: Hester Kooistra
Fotografie: Gerrit Jan ten Bloemendal
contact mailadres

elke stem telt 600